«جن» و «اجنه» یعنی چه؟

استادحسن رمضانی؛
جن

ماده «جیم، نون، نون» دلالت بر خفا و پوشش می کند. یعنی هر چیزی که به نوعی پوشیده و مخفی بوده باشد اگر خواستیم از او تعبیر کنیم از این ماده (جیم،  نون، نون) استفاده میکنیم.

مثلاً به بچه ای که در رحم مادر از دیده ها پنهان بوده و مخفی در شکم اوست جنین می گوییم. کسی که روی عقلش پرده ای قرار داده شده و عقل او تحت الشعاع بوده و پوشیده شده است «مجنون» است. به سپر که  انسان، پشت آن مخفی میشود «جُنّة» می گویند. به آن زمینی که با اشجار و درختان پوشیده شده «جَنّت» می گویند. به قلب، «جَنان» می گویند چرا که در درون است و ظاهر نیست و مانند این مثالها فراوان است. پس ماده (ج ،ن،ن) برای چیزهایی به کار می رود که به نوعی مخفی هستند.

یکی از این موارد که همین معنا در آن لحاظ شده، موجودی به نام «جنّ» است. جن، اسم جنس است برای موجوداتی که از دیده های ظاهری، پنهان هستند. جن ها هم درک و شعور و فهم دارند و هم قدرت و فعالیت دارند.

خیلی از مردم وقتی می خواهند «جن» را جمع ببندند می گویند: «اَجِنّه»، در حالی که این تعبیر، اشتباه است. چون «اجنه» جمع «جنین» است نه «جن». قرآن کریم می فرماید: «وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فی بُطُونِ أُمَّهاتِكُم»  (و در آن موقع که به صورت جنینهایى در شکم مادرانتان بودید). (نجم/32) لذا به کار بردن کلمه «اجنه» برای جن ها غلط است بلکه جمع جنّ، «جِنّة» می شود که در سوره ناس می خوانیم: «مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاس» (ناس/6)

جن ها از آتش هستند و انسانها از خاک. «وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ» (و جنّ را از شعله هاى مختلط و متحرّک آتش خلق کرد) (الرحمن/15) در اصطلاح فنی می گویند: غلبه خاک بر انسان، زیاد است و غلبه آتش بر جن ها زیاد است.

«جن» بدن عنصری و مادی دارد اما آن چیزی که بیشتر همراه اوست نار و آتش است به تعبیر دیگر جنبه آتشی دارد و شما می بینید که  حرارت آتش از اشیاء نفوذ می کند. اگر در یک طرف شیء، آتش بیفروزید می بینید به طرف دیگر آن نفوذ می کند و داغ می شود. این طرف دیوار آتش روشن کنید، حرارت به آن طرفش نفوذ می کند و داغ می شود.

رمز و راز نفوذ جن از دیوار و موانع سخت این است که غلبه وجودی اش با جنبه آتشی است. اما ما انسانها ترابی هستیم یعنی از خاک هستیم و لذا بین ما و اشیاء دیگر، تصادم ایجاد می شود، به دیوار می خوریم و بر می گردیم اما جن ها از دیوار نفوذ می کنند همان طور که آتش نفوذ می کند و از این جهت، اقتضائاتی برایشان رقم می خورد.

به علت اینکه جن ها به راحتی از موانع عبور می  کنند اما ما انسانها نمی توانیم این کار را انجام دهیم برخی خود را با آنها مقایسه می کنند و نتیجه غلط می گیرند که پس جن ها قدرت زیادی نسبت به انسانها دارند در حالی که این حالت، اقتضای ذاتشان است نه این که قدرتی بیشتر از ما داشته باشند، اصلاً اقتضای وجودی آنها چنین است. مثل این که پرنده، پرواز می  کند و انسان در ظاهر نمی تواند پرواز کند و این، فضیلت نیست.

 

Share