تمام اعمال و افکار انسان در طول زندگی از این دو حال خارج نیست یا خیر است یا شر. بهمین دلیل می توان حتی اعمال مباح را از جمله‌ی اعمال بد بحساب آورد یا خوب.
تنفس و نفس کشیدن یک امر غیر اختیاری و دائمی برای انسان است که قابلیت تبدیل به حسنه را دارد و آن بدین صورت است که انسان وقتی در ماه مبارک رمضان تنفس می‌کند، نفس کشیدن آن و همچنین خواب او در ماه مبارک رمضان نیز عبادت محسوب می شود یا انجام یک کار خیر در یک مکان مشخص در ماه رمضان ثواب تسبیح و حسنه برای انسان دارد از طرفی صله رحم که در دین اسلام بدان بسیار تاکید شده است گاهی اتفاق می افتد که مهمانی هایی به قصد افطار دهی انجام می گیرد که در آن فقط اسراف و زیاده روی موجود است و این از جمله موارد سیئات و گناهان است.
پس انسان در طول زندگی خود همیشه بر سر دوراهی خیر و شر قرار دارد و باید یکی از این دو را انتخاب کند که اگر حسنه را انتخاب کند این انتخاب عقل او می باشد که این عقل او را به سوی کار خیر سوق می دهد و اگر سیئه را انتخاب کند این جهل اوست که او را به سمت شر و بدی سوق می دهد. مانند اینکه کسی می خواهد بنایی بسازد این فرد مختار است که برای استفاده از نور خورشید پنجره ای رو به خورشید بگیرد یا اینکه بجای پنجره دیوار کشیده و خود را از نعمت خورشید و آفتاب محروم سازد.
رمضان نعمت الهی
یکی از الطاف الهی و نعمات الهی ماه مبارک رمضان است که خداوند به ما عنایت کرده است و این ماه این قابلیت را دارد که می تواند امور مباح که نه حرام است و نه واجب را برای انسان تبدیل به حسنه و کار نیک بنماید، همانطور که تنفس در این ماه ثواب و حسنه برای انسان به ارمغان می آورد.
امام رضا در روایتی می فرمایند:
«الْحَسَنَاتُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ مَقْبُولَةٌ وَ السَّيِّئَاتُ فِيهِ مَغْفُورَةٌ [1] خداوند متعال حسنات و نیکی ها را در ماه مبارک رمضان قبول می کند و سیئات و گناهان را می بخشد.»
رمضان ماهی است که در آن حسنات و خوبی ها برای انسان دوچندان بوده و سیئات نیز گناهی مضاعف برای انسان به ارمغان می آورد.
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در آستانۀ ماه مبارک رمضان خطبه‌ای ایراد فرمود و در آن به برخی از اهمیت های این ماه اشاره کرد. از جمله فرمود که انسان در این ماه مورد کرامت و احترام الهى قرار گرفته، نفس ها او در حکم تسبیح است و خواب او عبادت و دعا در این ماه مورد قبول قرار می گیرد.
از طرفی رسول خدا(صلی الله علیه و آله)، برترین اعمال در این ماه را پرهیز از گناهان معرفی می کنند. «قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فَقُمْتُ فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ؟ فَقَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ [2] علی علیه السلام می فرماید: در این حال از جا برخاسته و عرض کردم، ای پیامبر خدا! برترین اعمال در این ماه چیست؟ حضرت فرمود: ای ابا الحسن! برترین اعمال در این ماه پرهیز از محرمات است.»
این حدیث به ما می گوید که نه تنها باید زبان انسان روزه داشته باشد، بلکه چشم و گوش و تمامی اعضاء و جوارح انسان نیز باید روزه دار باشد و از محرمات و اعمال حرام دوری گزیند. بندگان در این ماه، مهمان خداوند هستند و چقدر زشت است که مهمان در خانۀ صاحبخانه که برای او انواع غذاهای لذیذ را فراهم کرده به جای تشکر، به صاحب خانه جسارت کند.
اجر داشتن هر حسنه
یکی از اموراتی که در نزد خداوند بطور دقیق مورد محاسبه واقع می شود اجر و مزد در مقابل حسنات و یا عذاب در مقابل سیئات است. همانطور که خداوند در سوره‌ی زلزال می فرماید: «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ، وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ [زلزال/7، 8] پس هر کس هموزن ذرّه ای کار خیر انجام دهد آن را می بیند!، و هر کس هموزن ذرّه ای کار بد کرده آن را می بیند!»
اما نکته‌ی مهم اینکه کاری که برای خداوند انجام شود تمام شدنی نیست و محدود به این دنیا نمی‌باشد و در دنیا و اخرت اجر و پاداش دارد. سنت پروردگار این است که هرکسی هر اندازه تلاش کند، نتیجه اش را خواهد دید. ماه مبارک رمضان ماهی است که اجر روزه داری و حسنه اش با خود خداوند است. «وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص قَالَ تَعَالَى الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِه [3] رسول خدا فرمود: خدای تعالی فرموده است: روزه برای من است و من پاداش آن را می دهم.»
نتیجه:
ماه رمضان ماهی پر خیر و برکت است که حتی در این ماه اعمال مباح انسان تبدیل به حسنه می شود و بهترین اعمال در این ماه دوری از گناه است.
پی نوشت:
[1]. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار(ط – بيروت)، دار إحياء التراث العربي، بيروت، چاپ دوم، 1403 ق، ج93، ص341.
[2]. ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي (للصدوق)، اعلمى، بيروت، چاپ پنجم، 1400ق / 1362ش، ص95.
[3]. جعفربن محمد امام صادق(عليه السلام)، مصباح الشريعة، اعلمى، بيروت، چاپ اول، 1400ق، ص136.
مطالب مرتبط
